Hond als representant

Een hond als representant bij opstellingen, is dat nu echt een waardevolle aanvulling?
Uiteraard is het antwoord hierop voor iedereen anders.
De één vindt opstellingen met alleen mensen of grondankers als representant prettiger, de ander wil zich altijd wel omringen met dieren.

Hond als representant, ja of nee?

Toen ik zelf voor het eerst ergens een opstelling had aangevraagd waar ook een hond aanwezig was, keek ik er enorm naar uit. Ik ben gek op opstellingen en op dieren, dus die combinatie zou top zijn. Toch voelde het tijdens de opstelling zelf enigszins dubbel. Aan de ene kant heerlijk dat het lieve dier vol enthousiasme, overgave en helderheid haar rol vervulde. Ze wist precies aan te geven wat er speelde. Aan de andere kant leidde juist haar zeer duidelijke aanwezigheid mij iets af van mijn proces. Zo likte de hond mij een aantal keer in m’n gezicht. Helaas werd het mij niet duidelijk wat de reden hiervan was, maar was ik op een gegeven moment vooral met de hond bezig. Niks ten koste van de hond of de begeleiding, het is alleen bedoeld mijn eigen ervaring te delen.

Is elke hond geschikt als representant?

Zelf hebben wij (op dit moment) twee honden. Duitse Herder Liza, en haar zoon Mees, een mix.
Wat we in onze jarenlange ervaring ondertussen wel gemerkt hebben is dat zeer veel mensen Liza, onze hond als representant, zeer waardevol vinden. Mees is ook een keer bij een opstelling aanwezig geweest. Dat was toen prima en zeer passend. Toch kies ik er (momenteel) niet voor hem te vragen bij de opstellingen aanwezig te zijn. Mees is in zijn gedrag een jonge hond. Hij heeft een enorme will to please, is graag haantje de voorste, kan geen genoeg krijgen van aandacht en knuffels en heeft nog geen vriendschap gesloten met het woord subtiel. Als een representant bijvoorbeeld op de grond zou gaan liggen, zou hij er niet voor schuwen er eerst een paar keer overheen te springen om er vervolgens bovenop te gaan liggen. Een enorme schat. Maar als representant voor bij de opstellingen, gaat mijn voorkeur duidelijk uit naar Liza.

De rust zelve

Op en rond ons erf is Liza een zeer felle waakhond, tijdens opstellingen is ze de zachtheid en rust zelve. De opstellingen laten Liza laat haar bescheiden, liefdevolle kant helemaal tot haar recht komen. Een prachtige aanwezigheid en m’n meest betrouwbare Dierbare representant.
Bij binnenkomst in de cursusruimte maakt Liza eerst haar rondje, snuffelt even wie ze allemaal in huis heeft.
Daarna zoekt ze haar plek om rustig te gaan liggen. Vaak ligt ze in het begin voor mijn voeten en soms voor de voeten van de aanvrager van de opstelling. En daar begint ze ook met werken, net als wij.

Wat laat Liza zien?

​Tijdens het gesprek dat ik met de aanvrager heb, laat Liza hele subtiele reacties zien. Ze reageert op hetgeen de aanvrager vertelt of juist niet vertelt 🙂
Voorbeelden (zeker niet altijd met dezelfde betekenis):
– Liza slaakt een zucht, als het de aanvrager gelukt is een heel moeilijk stuk van haar/zijn verhaal te vertellen.
– Liza komt vanuit ligstand een stuk alerter omhoog, als nog niet alles verteld is.
– Liza gaat ontspannen op haar zij liggen, als de vraag (waarmee gewerkt wordt) helder is.
– Liza rekt zich uit als ze ook de ontspanning bij de aanvrager voelt.

Bovenstaande voorbeelden hebben uiteraard niet altijd dezelfde betekenis. Elke opstelling is verschillend, het is de kunst de representanten en dus ook hond Liza goed te kunnen ‘verstaan’. Zo laat ik het gedrag van Liza ook niet leidend zijn voor de opstelling, maar vind ik haar gedragingen steunend, bevestigend.

Prachtig voorbeeld van een individuele opstelling

Om je wat meer inzicht te geven in de interventies die Liza als representant laat zien, neem ik je mee naar een individuele opstelling. Bij een individuele opstelling zijn aanwezig: de aanvrager, de opsteller en indien gewenst in ons geval dus ook Liza.
Omdat er geen andere representanten aanwezig zijn, maken we gebruik van grondankers. Grondankers zijn bij ons gekleurde A4-tjes, waarop de namen worden geschreven van bijvoorbeeld de opa, de oma, de vader, de moeder, de aanvrager zelf, de oorlog, het gegeven geluk, noem maar op.
Tijdens het voorgesprek vroeg ik de aanvraagster haar grondankers 1 voor 1 een plaats te geven in de ruimte, net zoals je met representanten zou kunnen doen. Terwijl de aanvraagster bezig is 1 grondanker een plek te geven, laat ze de andere grondankers schuin voor haar stoel liggen. Ze liggen een beetje verspreid. Opeens staat Liza op, loopt naar drie grondankers toe en gaat er precies boven op liggen. Omdat ik gelukkig steeds meer vertrouw op ‘wat er gebeurt hoort bij de opstelling, daar werken we dus mee’, heb ik Liza laten liggen.
Dit betekende dat drie grondankers niet door de aanvraagster neergelegd konden worden. Met deze situatie zijn we verder gaan werken.

Er schiet haar iets te binnen

Een paar minuten later schiet de aanvraagster iets te binnen. Ze zegt: “Er is ook een geheim in onze familie. De drie personen die er mee te maken hebben, …. liggen precies onder Liza”.

Ongelooflijk. Liza heeft dus aangevoeld dat er niet aan het geheim gepeuterd zou moeten worden.
Met het afschermen van haar lichaam heeft ze zowel de aanvraagster als het hele familie-systeem beschermd.

Ik ben er nog steeds onder de indruk van.

Het bevestigt nogmaals mijn gevoel dat het werken met dieren heel waardevol kan zijn, mits je goed naar de wensen en behoeftes van het dier kijkt. Lees dan ook: Energetisch werken met dieren

.
Nathalie Steffens
Systemisch werker

Ps: ik zou het fijn vinden als je een reactie achterlaat. Even naar beneden scrollen 🙂