Wat is een opstelling?

Uitleg over systemen

Systemen in en uit balans:

Voordat we overgaan naar de werking van een opstelling, eerst nog een korte uitleg over systemen.
Een familie is een systeem. Iedereen maakt dus deel uit van een systeem. Of je nu wel of geen contact hebt met je familie, je maakt er deel van uit.
Door zeer veel uiteenlopende factoren kan het systeem uit balans raken.

Niet alleen door de mensen of gebeurtenissen die je kent, maar ook door verre voorouderen of gebeurtenissen die je niet zelf hebt meegemaakt.

Factoren die een systeem uit balans kunnen brengen zijn o.a.:

Een abortus, een doodgeboren of vroeg overleden kindje, uitsluiting van een familielid, schuld, misdrijf, incest, misbruik, familiegeheimen, inzet in de oorlog voor de ' vijand', een doodgezwegen familielid, en ga zo maar door.

Plafondmobiel:
Het plaatje hiernaast stelt een plafondmobiel voor, gevuld met een aantal familieleden (in willekeurige volgorde). Je ziet dat er 1 familielid mist, bijvoorbeeld doordat hij/zij genegeerd wordt. Door dit 'niet hebben van een plek' zie je dat het hele systeem uit balans raakt. Iedereen heeft er last van. De ene persoon meer dan de ander.

Hoe gaat een opstelling in zijn werk?

Werking opstelling in een groep:
Bij een opstelling neemt een aantal mensen plaats in een ruimte. Deze mensen noemen we representanten. De representanten beelden als het ware het verhaal uit van de aanvrager van de opstelling, zonder dat ze de ins en outs kennen.

Toneelstuk?
Als je geen ervaring hebt met opstellingen, kan het lijken alsof je naar een toneelstuk zit te kijken. De representanten kun je dan zien als de 'acteurs'. Maar... een opstelling is allesbehalve een toneelstuk. De representanten zijn geen acteurs, zij volgen geen script, maar zij wachten af wat er in hen opkomt, stellen zich open voor de gevoelens die ze opeens doorkrijgen.

Ervaring nodig?
Het gekke is; iedereen kan het. Je hoeft er niet hooggevoelig of opgeleid voor te zijn. Zelfs ervaring is niet nodig. Het enige dat belangrijk is, dat je je open ('neutraal') opstelt, zodat je niet bevooroordeeld te werk gaat.

Per opstelling is het verschillend wat de vraag van de aanvrager is, en wat er dus zichtbaar (‘uitgebeeld’) wordt. Elke opstelling verloopt dan ook weer anders, is uniek.

Filmpje met uitleg over de opstellingen in een groep, op De Zomerhof

Representanten

Verschillende sensaties:
Tussen de representanten ontstaat een actie-reactie, een interactie.

Als jij als representant wordt opgesteld kan het zijn dat je je krachtig voelt, dat je je onoverwinnelijk voelt. Als er dan een andere representant bij komt, kan het zomaar zijn dat je je opeens door je benen voelt zakken. Dat je de kracht uit je voelt wegvloeien. Of dat je je opeens heel blij voelt worden, terwijl je net daarvoor verdrietig was.

Informatie:

Door deze actie-reactie, een interactie tussen jou en de andere representant, komt er informatie vrij. Informatie die meer inzicht geeft in het probleem, het vraagstuk. De opsteller werkt met deze informatie, waardoor er volgende stappen gezet kunnen worden in de opstelling. Zo kunnen er zinnen naar elkaar uitgesproken worden die helend werken.
Om zodoende de verstrikking verder uit te werken. (Lees: naar een zo’n goed mogelijke ‘oplossing/status quo’ toe te werken.)

Eigen verhaal zichtbaar:
De representanten krijgen dus bepaalde informatie, gevoelens en/of bewegingen door, die te maken hebben met de echte situatie van de aanvrager. Zo krijgt de aanvrager eigenlijk zijn eigen verhaal te zien op een dieper niveau. Het speelt zich voor zijn/haar neus af. Doordat deze representanten laten zien wat er in hen omgaat, wordt het duidelijk waar de blokkades/de verstrikkingen/de problemen zitten. Dit geeft de aanvrager o.a. inzichten, verlichtingen, rust.

N.B.: Besef dat jouw 'sensaties' tijdelijk zijn, na de opstelling zorgen we er uiteraard voor dat je weer helemaal je eigen energie terug hebt en dat je niet blijft hangen in iets wat niet van jou is, wat niet bij jou hoort. Tijdens de opstelling zelf stel je jezelf als het ware beschikbaar voor het doel (inzicht krijgen, heling ondersteunen) maar daarna is het goed om weer fris en los van de situatie te zijn.

De ingrediënten voor opstellingen in een groep:

- een ruimte met zitplaatsen aan de kant, met in het midden een leegte, een zogenaamde ‘speel-plek’

- iemand die zijn/haar vraag (het probleem) indient en behandeld wil zien, de aanvrager

- mensen die actief deel willen nemen, die zich open willen stellen voor wat er komt, de representanten

- een begeleider, de opsteller

- zoveel mogelijk rust en veiligheid, hiervanuit wordt er gewerkt

En hoe zit het met de individuele opstellingen?

Verschillende manieren:
Individuele opstellingen kun je ook op zeer veel verschillende manieren doen. Er kan gewerkt worden met behulp van (lego)poppetjes, voorwerpen, maar ook met simpele grondankers.
Grondankers kunnen ter plekke gemaakt worden. Ik neem zelf graag gekleurde vellen papier, waar de aanvrager de namen/de gegevens opschrijft. Voor elk aspect één grondanker.

Veld doorvoelen:
De aanvrager kan de grondankers op de grond leggen en er vervolgens op één gaan staan. De opsteller vraagt wat er door de aanvrager heengaat.

De opsteller kan ook op een grondanker gaan staan. Op deze manier kan het hele veld doorvoeld worden en de verstrikkingen (problemen) zo goed als mogelijk uitgewerkt worden. Dit gebeurt o.a. door het verkrijgen van inzicht in het probleem, door doorleven van gevoelens en door middel van het uitspreken van helende zinnen.

Inschrijven

Als je na het lezen van deze informatie het gevoel of idee hebt dat je

zelf een opstelling aan wilt vragen, kun je dat hieronder doen.

Ja, ik schrijf mij in